Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Το Κυπριακό ως γεωπολιτικό ζήτημα

Του Μάριου Ορφανού

Το “Κυπριακό Πρόβλημα” αποτελεί ένα περιφερειακό γεωπολιτικό ζήτημα, ενταγμένο στο ευρύτερο γεωστρατηγικό σύμπλεγμα της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Οι αρχές του ανάγονται στο Αγγλοσαξονικό ενδιαφέρον για την διατήρηση του ελέγχου της Μεσογείου, όπως αυτό είχε διατυπωθεί από τους δύο σημαντικότατους γεωπολιτικούς Sir Halford Mackinder και Nicholas Spykman. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την πολιτική κατάσταση στην Κύπρο ως ένα διεθνές γεωστρατηγικό ζήτημα, στο οποίο εμπλέκονται άμεσα και καθοριστικά τα συμφέροντα των ΗΠΑ και Βρετανίας, του Ισραήλ και της Τουρκίας. Το κυπριακό δεν αποτελεί δηλαδή ένα πρόβλημα διακοινοτικής διαφοράς όπως οι Τούρκοι διατυμπανίζουν προς πάσα κατεύθυνση!

Ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας αλλά και διαμορφωτής της σύγχρονης Τουρκικής εξωτερικής πολιτικής δρ. Αχμέτ Νταβούτογλου αναφέρει για την Κύπρο στο γνωστό βιβλίο του “Στρατηγικό Βάθος” ότι “…Την Κύπρο δεν μπορεί να την αγνοήσει καμία περιφερειακή ή διεθνής δύναμη που διαμορφώνει στρατηγικούς σχεδιασμούς στη Μέση ανατολή, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Αιγαίο ... Η Τουρκία απέκτησε ένα στρατηγικό πλεονέκτημα τη δεκαετία του ’70 επί της Κυπριακής παραμέτρου, το οποίο και πρέπει να αξιοποιήσει όχι ως στοιχείο μιας αμυντικής πολιτικής … αλλά ως ένα θεμελιώδες στήριγμα μιας, διπλωματικής φύσεως, επιθετικής θαλάσσιας στρατηγικής”.

Και προσθέτει επ’ αυτού: “…ακόμα και αν δεν υπήρχε ούτε ένας Τούρκος μουσουλμάνος στην Κύπρο, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να διατηρεί ένα Κυπριακό ζήτημα. Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη απέναντι σε ένα τέτοιο νησί, που βρίσκεται μέσα στην καρδιά του ίδιου του ζωτικού της χώρου”!

Τα πιο πάνω δεν αφήνουν βέβαια περιθώρια παρερμηνειών σχετικά με τις διαχρονικές βλέψεις της Τουρκίας για την Κύπρο, ούτε για το ποια είναι η στρατηγική βλέψη του κ. Ταλάτ και του όποιου Ταλάτ ο οποίος πάντοτε θα καθοδηγείται απόλυτα από την Άγκυρα. Είναι τουλάχιστον αφελές για την πλευρά μας να ελπίζει σε διευθέτηση συνομιλώντας με την τουρκοκυπριακή κοινότητα ωσάν να είμαστε απομονωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο και τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων…

Πέρα όμως από τα όποια συμφέροντα των Αγγλοαμερικανών και την επεκτατική φύση της Τουρκικής πολιτικής, ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει άμεσα το εθνικό μας θέμα και που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και στα τραγικά γεγονότα του 1974, είναι το γειτονικό μας κράτος του Ισραήλ. Το Ισραήλ λοιπόν τείνει έως σήμερα να θεωρεί εγγύηση για την στρατηγική του ασφάλεια τον Αγγλοαμερικανικό στρατιωτικό έλεγχο της Κύπρου μέσω των Βρετανικών βάσεων, έλεγχος ο οποίος δεν μπορεί να επιτρέψει μια φιλοαραβική Κύπρο. Ο κατακερματισμός της Κύπρου σε Ελληνικό, Τουρκικό και Βρετανικό τμήμα, εξυπηρετεί αυτήν ακριβώς τη στρατηγική αντίληψη του Ισραήλ, η εθνική ασφάλεια του οποίου αποτελεί διαχρονικά το πρώτιστο μέλημα και την ύψιστη προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ!

Ευτυχώς ή δυστυχώς η Κύπρος κατέχει μια μοναδική θέση να επηρεάζει ευθέως τις στρατηγικές συνδέσεις μεταξύ Ασίας – Αφρικής – Ευρώπης, με την ανατολική απόληξη της να βρίσκεται στραμμένη σαν βέλος προς τη Μέση Ανατολή, ενώ με τη Δυτική ράχη της αποτελεί τον θεμέλιο λίθο των στρατηγικών ισορροπιών που υπάρχουν στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Βαλκάνια και τη Βόρεια Αφρική. Αν δεν κατανοήσουμε λοιπόν έγκαιρα τους κανόνες του παιχνιδιού στη διεθνή πολιτική σκακιέρα, τότε θα καταλήξουμε σύντομα στα “κεκτημένα” άλλων, πιο ικανών παιχτών.

Περιθώρια διπλωματικών κινήσεων υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντοτε πολλά. Τίποτε δεν είναι σταθερό ούτε δεδομένο στις διεθνείς σχέσεις όπου δεν υπάρχουν φιλίες και συναισθηματισμοί. Δεν υπάρχουν, όπως ο Ε. Βενιζέλος διατύπωσε, διαρκείς φίλοι και διαρκείς εχθροί. Υπάρχουν όμως διαρκή συμφέροντα. Η δέσμευση της δικής μας πλευράς στη δικοινοτική ομοσπονδία από τον αείμνηστο εθνάρχη Μακάριο το 1977 και η ενυπόγραφη τότε δέσμευση της Τουρκικής πλευράς, ήταν αυτό που ουσιαστικά χαρακτήρισε παράνομη την τουρκική εισβολή και το επακόλουθο ψευδοκράτος της Τουρκίας στην Κύπρο.

Δεν χωράει καμία αμφιβολία για αυτό. Χωρίς λοιπόν να αποποιηθούμε την επικεφαλίδα της Διζωνικής Δικοινοτικής ομοσπονδίας, μπορούμε να επιδιώξουμε, και ίσως με τους σωστούς χειρισμούς να εξασφαλίσουμε μια διευθέτηση στο εθνικό μας θέμα ασύγκριτα καλύτερη από αυτήν που περιεργάζονται για εμάς οι Αγγλοαμερικανοί. Ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος είχε προτείνει συγκεκριμένα σημεία κλειδιά προς μια τέτοια διευθέτηση τα οποία δυστυχώς δεν έτυχαν της δέουσας σημασίας από την σημερινή πολιτική ηγεσία του τόπου…

*Αντιπρόεδρος Ε.Ε ΝΕΔΗΚ Λεμεσού

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου